معمارآینده‌نگر سیستم پدافندی هوایی ایران
به گزارش نوید شاهد تهران بزرگ، «شهیدمنصور ستاری» در روستای ولی آباد قرچک در تاریخ بیست ونهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۲۷ دیده به جهان گشود. حسن ستاری، نام پدر شهید منصور ستاری بود که شعر می سرود. از دیگر فعالیت های پدر منصور ستاری می توان به تاسیس مدرسه و حسینیه اشاره کرد. سرودهای حسن ستاری به نام دیوان شعر ماتمکده عشاق منتشر شده است.شهید منصور ستاری در سن ۹ سالگی، پدرش را از دست داد.
شهید منصور ستاری، پس از پایان تحصیلات متوسطه و اخذ دیپلم در سال ۱۳۴۶ به دانشکده افسری رفت و پس از پایان دوران آموزشی به درجه ستوان دومی در سال ۱۳۴۸ نائل شد. او در سال ۱۳۵۰ به آمریکا سفر کرد تا دوره عملی کنترل رادار را اموزش ببیند و سال بعد، پس از دیدن این دوره به ایران بازگشت و فعالیت خود را بعنوان افسر رهگیر نیروی هوایی شروع کرد. او با شرکت در کنکور سراسری در سال ۱۳۵۴ توانست در رشته برق و الکترونیک دانشگاه تهران ایران پذیرفته شود اما وقتی که جنگ ایران و عراق، شروع شد؛ با این که تنها چند واحد تا پایان تحصیلات دانشگاهی اش باقی مانده بود، ترک تحصیل کرد و در نیروی هوایی به رسته نظامی خود بازگشت.
وی در سال ۱۳۶۲ شمسی معاون عملیات فرماندهی پدافند نیروی هوایی ارتش شد و ۲ سال بعد شد معاون طرح و برنامه نیروی هوایی و در سال ۱۳۶۵ هم فرمانده نیروی هوایی ارتش ایران شد و در همین سمت ماند تا روزی که شهید شد.
شهید ستاری با ابتکاراتش و همچنین با استقبال از ایده‌های خلاقانه و دانش پرسنل نیروی هوایی در دوران جنگ تحمیلی توان هوایی ایران را به‌خوبی حفظ کرد.
ایده‌های منصور برای حفظ توان هوایی ایران
در دوران جنگ تحمیلی، ایران تحریم تسلیحاتی بود. در سال‌های پایانی جنگ نیز بسیاری از تجهیزات نظامی نیروی هوایی ایران فرسوده شده بود یا از کار افتاده بود ولی ستاری و ایده‌هایش این‌طوری به داد ایران رسید:
ایجاد شبکه‌ای منسجم و هماهنگ از رادارها که صدها رادار کوچک و بزرگ را شامل می‌شد، ایده نوآورانه‌ای از شهید ستاری بود که موجب شد ضمن کاهش هزینه‌ها، روند دفاع هوایی کشور دچار خلل نشود.
«در عملیات بزرگی مانند فتح‌المبین و بیت‌المقدس استفاده از سامانه پدافند هوایی هاگ، برای نخستین‌بار و به ابتکار شهید ستاری به‌صورت مستقل عملیاتی شد. یعنی با استفاده از رادار متصل به سامانه، کاری شد که شبکه‌ای درهم تنیده و متشکل از چندین رادار تصویری گسترده از آسمان کشور ارائه دهد».
معمار سیستم پدافندی ایران
ویژگی مهم ستاری این بود که با تکیه بر توانمندی‌های داخلی بر خودکفایی در حوزه صنایع هوایی و دفاعی تأکید داشت و معتقد بود: «ایرانی علاوه بر آنکه نسبت‌به ملل غربی و دنیای پیشرفته، هیچ کم‌وکسری از نظر استعداد و نبوغ ندارد بلکه در بسیاری از موارد باهوش‌تر و بااستعدادتر نیز هست». هر کاری هم کرد بر همین اساس بود؛ از اجرای پروژه‌هایی مانند پروژه اوج تا راه‌اندازی مرکز پژوهش، تحقیقات و آموزش نیروی هوایی و تأسیس دانشگاه علوم و فنون هوایی و ایجاد شبکه دیده‌بانی و ایجاد محیط مناسب برای تفکر و نوآوری برای تعمیرات و نگهداری تجهیزات پیشرفته نیروی هوایی و افزایش امکانات نوسازی و بهسازی مهندسی نیروی هوایی ارتش.
همه این‌ها باعث شد امروزه او را «معمار آینده‌نگر سیستم پدافندی هوایی ایران» بنامند؛ همان سیستم پدافندی که حالا مبتنی‌بر دانش بومی ایرانی است و حریم هوایی ایران را امن نگه داشته است.
«پرستو» اولین هواپیمای ساخت ایران با همت و پیگیری شهید ستاری در سال ۱۳۶۷ شمسی رونمایی شد و پرواز کرد.
ستاری اولین کسی بود در تاریخ ایران که به فکر تولید یک هواپیمای جنگنده ایرانی افتاد و باور کرد که ما می‌توانیم و کار را در سال ۱۳۶۶ شروع کرد؛ نامش پروژه «اوج ۱۱۰» بود و این جنگنده‌های ایرانی «آذرخش» و «صاعقه» که در سال‌های اخیر به‌تناوب رونمایی می‌شود و مشهور است که برقشان دشمن را می‌گیرد! از آنجا کلید خورده است. همان‌موقع در سال ۱۳۶۷ نیز نخستین هواپیمای ساخت ایران را رونمایی کردند و پرواز دادند و چشم‌های خیلی‌ها پر از اشک شوق شد؛ نامش «پرستو» بود و یک هواپیمای سبک ۴ نفره بود.
انواع جنگنده‌های «آذرخش» و «صاعقه» محصول ایده آینده‌نگرانه شهید ستاری برای ساخت هواپیمای نظامی ایرانی و خودکفایی در این عرصه هستند.
شهید ستاری در حال رونمایی از نخستین خودرو ساخت ایران که آن‌موقع در مرحله ابتدایی بود.
فقط هواپیما نبود؛ ستاری اولین کسی بود که باور کرد که می‌توانیم خودرو ایرانی بسازیم و با ایده اولیه یک سربازِ مبتکر، کار را شروع کرد و ماجرا این‌طوری روایت شده است: «تیمسار [ستاری] در اندیشه ساخت یک خودرو سواری در نیروی هوایی بودند. به‌نظر می‌رسید ایشان می‌خواستند با این عمل به کارخانجات خودروسازی کشور... ثابت کنند که در این کشور می‌شود خودرو تولید کرد و هر سال هم مدل آن را عوض کرد... تیمسار، مقداری [با سرباز ارائه‌دهنده ایده ساخت خودرو] صحبت کردند و همان‌جا با گچ روی زمین طرحی را کشیدند و نظرات خود را درباره ساخت خودرو به او اطلاع دادند.
همان‌روز پروفیل لازم خریداری شد و کار ساخت شاسی آغاز گردید. فردا صبح که تیمسار به کارگاه آمدند، شاسی آماده شده بود. بسیار خوشحال شدند... با راهنمایی تیمسار، تغییرات انجام گرفت و چند روز بعد موتوری که برای شاسی در نظر گرفته شده بود روی آن نصب و به‌تدریج اکسل‌های جلو و عقب و چرخ‌ها آماده شد. صندلی هم به آن افزوده شد. در این زمان که مصادف با برگزاری نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوایی در دانشگاه هوایی بود تیمسار دستور دادند خودرو با همان وضعیت در نمایشگاه شرکت داده شود.
در تاریخ پانزدهم دی ماه ۱۳۷۳ خورشیدی، شهید منصور ستاری بهمراه چند تن از مسئولان نیروی هوایی در پایگاه هوایی شهید بابایی اصفهان در مراسم فارغ التحصیلی دانشجویان دوره خلبانی شرکت کرد و پس از آن دچار سانحه هوایی در راه بازگشت به تهران شدند و به درجه رفیع شهادت رسیدند. محل دفن پیکر او در آرامستان بهشت زهرا تهران قطعه 29 می باشد.
